Bilbo (otsailaren 21a). Pobrezia energetikoaren astea dela eta, BC3ko Trantsizio Energetikoaren eta Ekintza Klimatikoaren Behatokiko (OTEA) ikertzaile-talde batek azterlan aitzindari bat argitaratu du, Espainiako garraioarekin lotutako pobrezia kuantifikatzeko adierazle batzuk ematen dituena. Eva Alonso-Epelde, Xaquín García-Muros eta Mikel González-Eguinok osatutako ikerketa-taldeak orain arte gutxi aztertu den pobrezia energetikoaren dimentsio bat aztertu du, arazo horri aurre egiteko funtsezkoa dena; izan ere, mugikortasun-gastuei aurre egiteko baliabiderik ez izateak mugatu egin ditzake oinarrizko premiak, hala nola hezkuntza, lana, osasuna edo gizartean erabat parte hartzea.

Emaitzek erakusten dutenez, Espainiako biztanleriaren % 10-14rentzat garraio-gastua zama handiegia da, eta biztanleriaren % 2-4rentzat, 500 mila familia ingururentzat, mugikortasunera bideratutako baliabideek ahultasun larriko testuinguruan kokatzen dituzte. Adierazle guztiek adierazten dute landa-etxeak hirikoak baino nabarmen sentikorragoak direla, mugikortasun-premia handiagoa dutelako eta garraio pribatuaren alternatiba gutxiago dituztelako. Gainera, klase ertaina eta erreferentziazko pertsona gizona duten etxekoen unitateak ahulagoak dira pobrezia mota horren aurrean, garraio-ondasunen eta -zerbitzuen kontsumitzaile nagusiak direlako.

Eva Alonso-Epelde BC3ko ikertzaileak azpimarratu du adierazle horiek baliagarriak direla Espainiako problematikaren dimentsioari buruzko lehen hurbilketa bat izateko eta etxekoen unitate ahulenak identifikatzeko. Hala ere, zenbait adierazleren mugak murrizteko ikerketa-ildo hori zabaltzen jarraitu behar dela azaldu du. Erabili ditugun adierazleek ez dute kontuan hartzen datuetan dagoen genero-arrakala, eta sartu egin behar dugu fenomeno horri dagokionez emakumeen errealitatea hobeto islatzen duten emaitzak emateko. Zentzu horretan, ezinbestekoa da ezkutuko pobrezia atzemateko gai diren beste neurri batzuk garatzea ‘, hau da, garraioa gutxiegi erabiltzen duten edo erabiltzen ez duten etxeak, ordaindu ezin dutelako edo beren beharretara egokitzen ez direlako, nabarmendu du ikertzaileak.

Etxe kalteberenek, aldi berean, zailtasun gehiago dituztenez trantsizio energetikoaz baliatzeko, BC3 Xaquín García-Muros-eko ikertzaileak adierazi du aztertutako datuek duten garrantzia trantsizio energetikoaren nahi gabeko ondorioak arintzera bideratutako neurriak gehien behar duten kolektiboengana iristen laguntzeko. Azterlan honen azken helburua da talde kalteberak identifikatu ahal izatea, trantsizioaren ondoriozko kostuak konpentsatuko dituzten eta teknologia garbiak eta merkeak ezartzea erraztuko duten politika instituzionalen diseinua hobetzeko, sozialki bidezkoa izango den trantsizio energetikoa ziurtatzeko. Horregatik, komeni da neurriak diseinatzea eta ezartzea, garraioarekiko kalteberenak diren kolektiboei begira, eta epe laburrean ibilgailu pribatuarekiko alternatibarik ez duten pertsona ahulenak babesteko, ikertzaileak azpimarratu duenez.